Szanowni Państwo

Konsulat Generalny USA w Krakowie, Stowarzyszenie Alumni oraz Filharmonia Opolska zapraszają na wyjątkowy koncert pt.: „100 lat razem. Uczcijmy Herberta Hoovera”. Koncert fortepianowy odbędzie się 1 grudnia, w sobotę, w Filharmonii Opolskiej o godzinie 18.00. Gwiazdą wieczoru będzie znakomity amerykański pianista, uczestnik Konkursu Chopinowskiego, Neal Larrabee. Artysta zaprezentuje wybrane utwory z  repertuaru I. J. Paderewskiego, F. Chopina, S. Barbera i L.M. Gottschalka.

Koncert będzie poprzedzony wystawą oraz projekcją filmu o dokonaniach  Herberta Hoovera – wielkiego filantropa – organizatora pomocy materialnej
i humanitarnej skierowanej do Narodu Polskiego w I połowie XX wieku.

Wydarzenie jest organizowane w ramach 100-lecia nawiązania relacji dyplomatycznych pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej.

Neal Larrabee

Pianista amerykański koncertujący zwłaszcza w USA i Europie. Występował w największych ośrodkach muzycznych: w Nowym Jorku, Waszyngtonie, Los Angeles, Berlinie, Warszawie i Moskwie. Odbył podróże koncertowe w Niemczech, Rosji, Polsce i Rumunii. Jak rownież w krajach Ameryki Południowej. W Polsce jest znany i ceniony za wyjątkowe interpretacje utworów Chopina.

Studiował w Eastman School of Music i Juilliard School of Music. Jako stypendysta Fulbrighta naukę uzupełniał w Konserwatorium w Moskwie pod kierunkiem Stanisława Neuhausa.

Laureat licznych konkursów pianistycznych, w tym V Międzynarodowego Konkursu im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie i IX Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego w Warszawie.

Czy wiemy kim był  HERBERT HOOVER i czego dokonał dla Polski?

Herbert Clark Hoover wielki przyjaciel Polski i filantrop urodził się w 1874 roku w stanie Iowa. Wcześnie stracił oboje rodziców. Mimo wielu przeciwności losu, zdołał ukończyć studia geologiczne na Uniwersytecie Stanforda, a wkrótce potem zrobił błyskotliwą karierę w biznesie.

W czasie I wojny światowej prezydent Wilson mianował go przewodniczącym Food Administration, która w 1919 roku została przekształcona w Administrację Pomocy Amerykańskiej, także dla zniszczonej wojną Polski.

Duży wpływ na Herberta Hoovera miała przyjaźń z Ignacym Janem Paderewskim, której początki sięgają 1892 roku, gdy jako student Uniwersytetu Stanforda, zaprosił słynnego już w USA pianistę do zagrania koncertu w San Jose w Kalifornii. Niefortunny termin koncertu sprawił, że bilety nie zostały sprzedane. Gdy Paderewski, dowiedział się o tym, nie tylko zrzekł się honorarium, ale też zapłacił za wynajęcie sali. Wielkoduszność i niezwykła charyzma polskiego artysty i patrioty zaowocowała przyjaznym stosunkiem do Polski i jej aspiracji niepodległościowych nie tylko Herberta Hoovera ale również Prezydenta Woodrowa Wilsona, który zapraszał artystę, by grał koncerty w Białym Domu. Efektem tej przyjaźni był również słynny trzynasty punkt czternastopunktowego programu pokojowego Prezydenta Wilsona, mówiący o stworzeniu niepodległego państwa polskiego. Od tego momentu historia potoczyła się szybko. Polska odzyskała niepodległość, utworzyła suwerenne państwo, a jednym z pierwszych premierów Rzeczpospolitej Polskiej został Ignacy Jan Paderewski. Herbert Hoover energicznie włączył się w pomoc dla Polski zmagającej się z widmem głodu i chorób. Najbardziej przejmował się losem dzieci, głównie sierot, które straciły ojców lub całe rodziny. Już od 1915 roku, z jego inicjatywy działała Międzynarodowa Komisja Pomocy dla Polski, organizująca system regularnego dożywiania dzieci w całym kraju. Akcja dożywiania objęła ogółem dwa miliony dzieci w trzech tysiącach miast i wsi. Dzięki Hooverowi również Ameryka wysłała do Polski 500 lekarzy i pielęgniarek co niezwykle pomogło w zwalczaniu epidemii, w szczególności tyfusu. W sierpniu 1919 roku Hoover odwiedził Warszawę, Lwów i Kraków. W Warszawie na jego cześć odbyła się parada, w której przez dwie i pół godziny z flagami polskimi i amerykańskimi maszerowało trzydzieści dwa tysiące dzieci. Z wizytą do Krakowa Herbert Hoover przyjechał 17 sierpnia 1919 roku. Prezydium Miasta Krakowa wydało odezwę do mieszkańców wzywając do serdecznego powitania: „ W niedzielę o godzinie 9:00 rano przyjeżdża do naszego miasta pan Herbert Hoover, Delegat Stanów Zjednoczonych – Mąż , przejęty na wskroś ideą najszerzej pojętego humanitaryzmu, mąż, któremu setki tysięcy naszej ludności zawdzięczają możność przetrwania najcięższych czasów. Twórca i organizator pomocy dla dzieci, tego najdroższego skarbu każdego narodu. Jemu zawdzięczamy istnienie licznych kolonii dla dziatwy naszej – Jemu zawdzięczamy ratunek od strasznej klęski głodowej – do Niego zwracamy się z nadzieją na dalszą pomoc w ciągle jeszcze ciężkiej przyszłości.” W tym samym roku Uniwersytet Jagielloński nadał Hooverowi honorowy doktorat w uznaniu zasług na polu poprawy stanu zdrowia Polaków. W tekście doktorskiego dyplomu znalazły się takie oto słowa:

(…)My Stanisław Estreicher, doktor obojga praw, profesor historyi prawa zachodnio-europejskiego, Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i Stanisław Ciechanowski doktor wszech nauk lekarskich, profesor anatomii patologicznej, Dziekan Wydziału Lekarskiego ogłosiliśmy uroczyście w dniu 20 listopada 1919 doktorem honorowym wszech nauk lekarskich Herberta Hoovera, (…) Męża, który na samym progu wojny światowej z daleka widział bystrym umysłem trzeciego jeźdźca Apokaliptycznego i by mieszkańcy Europy od miecza ocaleni, z głodu nie zginęli ograniczywszy konsumcyę , a wzmógłszy produkcyę, tyle w swej Ojczyźnie przygotował zapasów, że prawie w sam dzień rozejmu mógł wyprawić do Europy flotę z mąką i tłuszczem i przez to wybawił setki tysięcy mieszkańców od śmierci głodowej. Podczas wojny polsko-bolszewickiej znów zaistniała potrzeba pomocy żywnościowej. Kierowana przez Hoovera Amerykańska Administracja Pomocy dostarczyła do Polski dodatkowe 300 tysięcy ton mąki.

29 grudnia 1920 roku z inicjatywy Hoovera Fundusz Pomocy Dzieciom zorganizował „Obiad Nieobecnego Gościa” w Nowym Jorku. Świeca symbolizowała dogasające życie dziecka. Tysiąc zaproszonych gości zapłaciło po tysiąc dolarów za obiad wartości dwudziestu dwóch centów (porcja ryżu, ziemniaków i kakao podana w blaszanych naczyniach bez serwetek). Tego wieczora zebrano milion dolarów. John D. Rockefeller Junior , obecny na tym obiedzie, dołożył jeszcze dwa miliony, co dało łączną sumę trzech milionów dolarów na pomoc w dożywianiu dzieci.

W 1920 roku Herbert Hoover został honorowym prezesem Polsko-Amerykańskiego Komitetu Pomocy Dzieciom. W uznaniu zasług otrzymał także doktoraty honoris causa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i Uniwersytetu Warszawskiego, honorowe obywatelstwa Miasta Stołecznego Warszawy i Lwowa oraz tytuł honorowego obywatela Rzeczypospolitej. Nikt wcześniej nie był w Polsce tak wyróżniony.

Przez całe lata po pierwszej wojnie światowej Hoover otrzymywał od Polaków tysiące listów i kartek . Najbardziej cieszyły go listy od dzieci i prosił o ich tłumaczenie. Największym przejawem wdzięczności była zainicjowana w 1926 roku akcja zbierania podpisów pod deklaracją wdzięczności i przyjaźni dla narodu amerykańskiego. Zebrano w tym czasie pięć i pół miliona podpisów przekazanych przez przedstawicieli Rządu Polskiego Prezydentowi USA w Białym Domu, którym był wówczas John Calvin Coolidge Junior . Gdy w trudnym okresie światowego kryzysu i ogromnego wzrostu bezrobocia, Hoover został prezydentem Stanów Zjednoczonych, nie zapominał o Polsce. W 1930 roku proklamował Dzień Kazimiera Pułaskiego, a w listopadzie 1935 roku uczestniczył w obchodach siedemdziesięciopięciolecia urodzin Paderewskiego, podkreślając wybitne zasługi jubilata w kształtowaniu przyjaźni polsko-amerykańskiej.

Hoover boleśnie przeżywał agresję Trzeciej Rzeszy na Polskę i już 25 września 1939 roku , w odpowiedzi na apel premiera Sikorskiego, zawiązał Komisję do spraw Polskiej Pomocy. Z jej wsparcia skorzystało około miliona osób .

W marcu 1946 roku Hoover po raz ostatni w życiu przyjechał do Polski i jej zrujnowanej stolicy.

Materiały: Konsulat Generalny USA w Krakowie