Orkiestra Filharmonii Opolskiej
Robert Kowalski – skrzypce
Krzysztof Karpeta – wiolonczela
Michał Rot – fortepian
Przemysław Neumann – dyrygent

W programie:
Wolfgang Amadeus Mozart – Uwertura do opery Die Entführung aus dem Serail KV 384 (5′)
Ludwig van Beethoven – Koncert potrójny C-dur na skrzypce, wiolonczelę i fortepian op. 56 (35′)
Joseph Haydn – Symfonia nr 104 D-dur (28′)

Powiedz to w C-dur – czyli wprost, bez ogródek. Tonacja C-dur faktycznie pozbawiona jest znaków przykluczowych, można by uznać ją za najmniej skomplikowaną. Warto jednak wiedzieć, że dawniej system tonalny w muzyce był inny, wielopłaszczyznowy. Ze skal greckich wyłoniły się średniowieczne modi, a z czasem pojawiła się naturalna tercja i to trójdźwięk durowy stał się centralnym punktem harmonii. Gdy pod koniec XVII wieku ze wszystkich modi ostatecznie zachowała się tylko gama durowa, jej poszczególnym transpozycjom (czyli tonacjom) nadano unikalne znaczenie. I tak C-dur stała się punktem wyjścia, tonacją wolną od napięć. Symbolizowała początek, wiosnę, wschód słońca.

Obie kompozycje pierwszej części wieczoru są osadzone właśnie w C-dur. Operę Uprowadzenie z Seraju (z której zabrzmi skrząca się metalicznym blaskiem Uwertura) Mozart podarował swojej żonie, Konstancji, w prezencie ślubnym. Zgoła inny typ adresata wybrał Beethoven dla swojego Koncertu potrójnego op. 56 – dzieło o charakterze symfonii koncertującej, z solowymi głosami skrzypiec, wiolonczeli i fortepianu dedykował swojemu protektorowi i uczniowi, pianiście-amatorowi, księciu Lobkowitzowi. Potrójny to piękna muzyka, ale jednocześnie jeden z przykładów utworu, który brzmi na prostszy niż jest w rzeczywistości. Westchnąć z zachwytem można zwłaszcza podczas romantycznego w wymowie solo wiolonczeli w części II, a finałowe Rondo alla Polacca powinno wzbudzić w polskich odbiorcach patriotycznego ducha.

Symfonia nr 104 D-dur jest ostatnią i najważniejszą w dorobku Josepha Haydna. Łączy w sobie mozartowską śpiewność i konstrukcyjne koncepcje charakterystyczne dla Beethovena. Część pierwsza to mocne, fanfarowe uderzenie i melancholijny wstęp, który wprowadza pogodne Allegro. Drugą część zbudował Haydn na bazie wdzięcznego tematu z wariacjami. Następujący po nich Menuet zwraca uwagę przekornymi akcentami na trzecią miarę w takcie, a w ostatniej części pobrzmiewają… chorwackie melodie ludowe.

Robert Kowalski – skrzypce

Robert Kowalski wyraźnie wierzy w każdą nutę, wzbijając się wysoko przy najmniejszej śpiewnej prowokacji, zręcznie negocjując techniczne szykany muzyczne z połyskującą, srebrną elegancją.

The Strad, 2018

Robert Kowalski urzeka publiczność swoim wyjątkowym, ciepłym brzmieniem oraz pełną ekspresji i zarazem szlachetną muzykalnością. Pierwszą lekcję gry na skrzypcach otrzymał w wieku siedmiu lat, zaledwie cztery lata później debiutując w koncercie skrzypcowym e-moll Mendelssohna z towarzyszeniem Orkiestry Państwowej Opery Bałtyckiej. Repertuar solowy Roberta Kowalskiego sięga od baroku do współczesności. Gości regularnie jako solista i kameralista na festiwalach muzycznych w Europie, USA i Azji, występując w renomowanych salach koncertowych: Wigmore Hall w Londynie, Mozarteum w Salzburgu, Musikhalle w Hamburgu, Musikverein w Wiedniu i Carnegie Hall w Nowym Jorku.
Robert, który jest aktualnie pierwszym koncertmistrzem Orchestra della Svizzera italiana (Lugano, Szwajcaria), jest laureatem Międzynarodowego Konkursu w Val Tidone we Włoszech, Międzynarodowego Konkursu Indywidualności Muzycznych im. Tansmana w Łodzi oraz zdobywcą Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska dla Młodych Twórców. Ponadto był stypendystą programu “Młoda Polska” przyznawanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Urodzony w 1985 roku, po ukończeniu Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. im. Feliksa Nowowiejskiego w Gdańsku w klasie Prof. Krystyny Jureckiej udaje się do Niemiec i Szwajcarii, gdzie kształci się u Waleriego Gradowa. Dalsze istotne impulsy otrzymuje od Kolji Blachera i Any Chumachenco, na jego muzyczny rozwój silnie wpłynęli również Bernard Greenhouse, Ivry Gitlis oraz Ida Haendel.
Robert współpracuje regularnie z wybitnymi osobowościami muzycznymi, takimi jak Vladimir Ashkenazy, Reinhard Goebel, Martha Argerich i Julian Rachlin, którzy są dla niego ogromnym źródłem inspiracji.
W 2018 roku ukazała się w wytwórni CPO płyta z jego nagraniem koncertu skrzypcowego Richarda Straussa z Orkiestrą della Svizzera italiana pod batutą Markusa Poschnera, która zyskała przychylne opinie krytyków w całej Europie.
Robert Kowalski, zawsze dążąc do poszerzenia swoich muzycznych horyzontów, dołączył w 2016 roku do słynnego Karol Szymanowski Quartet.
Gra na skrzypcach J.B. Vuillaume’a z 1860 roku, hojnie wypożyczonych przez Fondazione per l’Arte e Socialità.

Ankieta:

Moje ulubione miejsce na ziemi to
Las (ale przepadam też za Wiedniem!).

Gdybym nie był muzykiem, pewnie byłbym
Nigdy się nad tym nie zastanawiałem, odkąd byłem dzieckiem nie miałem wątpliwości, iż będę skrzypkiem.

Za największy sukces artystyczny uważam
Fakt ciągłego rozwoju – widzę, że z każdym rokiem staję się coraz lepszym skrzypkiem. Daje mi to ogromną satysfakcję i zwiększa apetyt na poznanie moich granic.

Człowiek, którego podziwiam
Trudno mi wskazać jedną osobę. Podziwiam każdego, kto ma odwagę spełniać swoje marzenia nie oglądając się na przeciwności losu.

Co lubię czytać
Jiddu Krishnamurtiego.

Kompozycja, która jest dla mnie szczególnie ważna
Te upodobania zmieniają się często. Ale zauważyłem, że na końcu zawsze wracam do Brahmsa… a z jego kompozycji uwielbiam wszystko.

Krzysztof Karpeta – wiolonczela

Wiolonczelista, multiinstrumentalista, pedagog, animator kultury. Muzyk prowadzi bogatą działalność koncertową, wykonując repertuar od epoki renesansu po muzykę współczesną oraz jazz. Specjalizuje się w grze na instrumentach strunowych – gra zarówno na wiolonczeli współczesnej jak i historycznej, ponadto na violi da gamba, violone oraz gitarze basowej. Zainteresowania artysty są bardzo szerokie, na wszystkich płaszczyznach udziela się równolegle, co sprawia że jest często zapraszany do współpracy w różnorodnych projektach zarówno w Polsce jak i za granicą. Rocznie bierze udział w blisko 100 wydarzeniach artystycznych. Krzysztof Karpeta posiada stopień doktora sztuki i prowadzi intensywną działalność pedagogiczną, zarówno na szczeblu szkolnym jak i uczelnianym. Jego wiedza i metody nauczania są doceniane przez szerokie grono pedagogiczne. W 2021 roku za znaczące osiągnięcia artystyczne oraz pedagogiczne został zaproszony do grona konsultantów Centrum Edukacji Artystycznej. Artysta był stypendystą Ministra Kultury, w 2014 roku otrzymał wyróżnienie za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuki przyznawane przez Kapitułę Stypendium im. Jerzego Grotowskiego, działającą w ramach Wrocławskiego Programu Stypendialnego.

Główną dziedziną jego działalności artystycznej jest umiłowana przez niego muzyka kameralna. W 2008 roku wspólnie z pianistą Michałem Rotem założył Reger Duo. W 2018 roku ukazała się płyta z utworami Victorii Yagling, nagranie to stanowi światową premierę tych kompozycji. Artysta jest również współzałożycielem zespołu Polish Cello Quartet, który podczas swoich dziesięciu lat istnienia zdążył wyróżnić się na mapie Europy swoją bogatą działalnością koncertową, fonograficzną oraz pedagogiczną. Zarówno Polish Cello Quartet jak i Reger Duo w ostatnich latach bardzo prężnie działają na terenie kraju oraz za granicą, rozpowszechniając mało znane dzieła kameralne różnych kompozytorów. Krzysztof Karpeta jest także koncertmistrzem grupy wiolonczel Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku.

Na niwie muzyki dawnej artysta udziela się od 2007 roku. Wspólnie z żoną tworzy Fernabucco Ensemble, który specjalizuje się w wykonywaniu muzyki epoki baroku, posiada również w repertuarze utwory współczesne dedykowane zespołowi. Grając na wiolonczeli, violi da gamba i violone, występuje również z innymi znakomitymi zespołami muzyki dawnej, takimi jak: Il Giardino Armonico, Arte dei Suonatori, Wrocław Baroque Ensemble, {oh!} Orkiestra Historyczna, Holland Baroque. Artysta zajmuje się również wykonawstwem muzyki okresu romantyzmu na oryginalnych instrumentach z epoki.

Na scenie muzyki jazzowej i rozrywkowej Krzysztof Karpeta miał okazję współpracować z Leszkiem Możdżerem, Wojciechem Myrczkiem, Stephanem Braunem, Larsem Danielssonem, Ernstem Reijsegerem czy Tonym Malaby.

Muzyk regularnie bierze udział w nagraniach płytowych oraz telewizyjnych (TVP Kultura, ZDF), nagrywał dla wytwórni CD Accord, DUX, Musicon, Chandos i Outside Music. Płyty z udziałem  artysty w latach 2019, 2020 i 2021 otrzymały nagrodę Fryderyk.

Tak różnorodna działalność sprawia, że Krzysztof Karpeta ma okazję brać udział w życiu artystycznym rozmaitych zespołów, występować na licznych festiwalach i sympozjach na całym wiecie. Inspiracje i wyzwania muzyczne oraz doświadczenie zebrane w tych projektach mają wpływ na działania organizacyjne, których muzyk podejmuje się w Polsce. Jest wiceprezesem Fundacji Art of Music, która wspiera młodych wiolonczelistów oraz rokrocznie organizuje Międzynarodową Akademię Wiolonczelową w Nysie. Pomysłodawcą, założycielem oraz opiekunem artystycznym tego przedsięwzięcia jest zespół Polish Cello Quartet. Krzysztof Karpeta jest również członkiem zarządu Stowarzyszenia Mosty Kultury. Od 2022 roku obejmuje także stanowisko Dyrektora Artystycznego Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Kameralnej im. Felixa Mendelssohna w Dusznikach Zdroju.

Artysta bardzo prężnie działa w sektorze edukacji. Jest absolwentem Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. im. Fryderyka Chopina w Opolu, następnie z wyróżnieniem ukończył Akademię Muzyczną im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi w klasie prof. Stanisława Firleja. Kształcił się również w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Mannheim pod okiem prof. Michaela Flaksmana oraz prof. Jeleny Očić. Duży wpływ na jego artystyczny rozwój miał również prof. Roberto Trainini. Krzysztof Karpeta regularnie  zapraszany jest do prowadzenia kursów mistrzowskich, warsztatów metodycznych, wykładów, prelekcji w całej Europie (Niderlandy, Grecja, Hiszpania, Włochy, Dania). Pracuje również jako członek i przewodniczący komisji konkursowych. Jego wielką pasją jest nauczanie. Swoją pracę pedagogiczną artysta rozpoczął niezwłocznie po ukończeniu studiów jako asystent prof. Stanisława Firleja w Akademii Muzycznej w Łodzi. Do dziś współpracuje z tą placówką, prowadząc zajęcia z improwizacji dla wiolonczelistów. Na stałe z kolei związany jest z Akademią Muzyczną im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, gdzie w 2017 roku z wyróżnieniem obronił  tytuł doktora sztuki i obecnie prowadzi klasę wiolonczeli oraz kameralistyki.

Ankieta:

Moje ulubione miejsce na ziemi to
Wszędzie gdzie jestem blisko z naturą, z dala od zgiełku cywilizacji.

Gdybym nie był muzykiem, pewnie byłbym
Melomanem.

Za największy sukces artystyczny uważam
Staram się nie wartościować. Każde wejście na scenę traktuję jako sukces, z równym zaangażowaniem podchodzę do wszystkich występów. Mogę powiedzieć z kolei, że koncert z orkiestrą Filharmonii Opolskiej jest dla mnie jednym z bardziej emocjonujących wydarzeń. To w tym mieście się wychowałem, w wieku szkolnym co piątek uczęszczałem na koncerty. To wzruszające, móc tutaj wrócić po latach i zagrać dla Państwa z muzykami, wśród których dorastałem i dzięki którym poznawałem literaturę muzyczną. Jestem wdzięczny za tą możliwość.

Człowiek, którego podziwiam
Wim Hof.

Co lubię czytać
Książki związane z historią i wykonawstwem muzyki oraz życiem artystów.

Kompozycja, która jest dla mnie szczególnie ważna
Schönberg – Verklärte Nacht, Marin-Marais – Les voix humaines.

Michał Rot – fortepian

Absolwent Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi, uzyskał dyplom z wyróżnieniem w 2012 roku w klasie fortepianu Prof. Cezarego Saneckiego. Ponadto doskonalił swoje umiejętności w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Stuttgarcie, klasa fortepianu Prof. Andrzeja Ratusińskiego oraz Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Mannheim, klasa kameralistyki Prof. Michaela Flaksmana i Prof. Jeleny Očić.

Artysta jest laureatem wielu krajowych i międzynarodowych konkursów muzycznych. Najważniejszymi osiągnięciami są: Wyróżnienie na Konkursie Chopinowskim im. Wł. Kędry w Łodzi, II miejsce oraz Nagroda specjalna za najlepsze wykonanie współczesnego utworu polskiego na XVII Międzynarodowym Konkursie Kameralnym w Łodzi, Nagroda dla najlepszego pianisty na XVIII Międzynarodowym Konkursie im. J. Brahmsa w Pörtschach oraz IV Nagroda oraz Nagroda specjalna na IV Międzynarodowym Konkursie Duetów im. R. Straussa w Sofii.

Duży wpływ na rozwój artystyczny pianisty miały spotkania z wielkimi indywidualnościami świata muzycznego. Pracował pod okiem: Paula Badury-Skody, Andrzeja Jasińskiego, Elzy Kolodin, Dang Thai-Sona, Jonathana Zaka, Jose Gallardo, Eduardo Huberta, Petera Eflera, Paula Guldy, Victora Chestopala i wielu innych.

Michał Rot prowadzi ożywioną działalność koncertową  w kraju i zagranicą. Występował na wielu festiwalach muzycznych takich jak: Ascoli Piceno Festival, Gaude Mater, Dni muzyki Karola Szymanowskiego, LEO Festival, Heidelberger Kammermusikfestival, Dni Mieczysława Wajnberga NOSPR, Festiwal Polskiego Radia Chopin, Prezentacje – Żelazowa Wola, Dni Muzyki Mendelssohna, Harmonie Starego Miasta, Opus Magnum, Kwarantanna w Hi-Fi w RDC, Kubinska Hudobna Jesen, Chopin w barwach jesieni, Festiwal Muzyki Wiedeńskiej, Festiwal Pieśni Polskiej, Przemyska Jesień Muzyczna, Festiwal Muzyka na Szczytach, Śląski Festiwal im. L. van Beethovena.

Artysta wielokrotnie występował w najważniejszych salach koncertowych Polski: Filharmonii Narodowej, Narodowego Forum Muzyki, siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, Polskiej Filharmonii Bałtyckiej, Filharmoniach Opolskiej, Łódzkiej, Częstochowskiej, Kaliskiej, Dolnośląskiej, Podkarpackiej, Zielonogórskiej oraz innych ważnych instytucjach kulturalnych m.in. w Teatrze Wielkim w Łodzi, Studio S1 Polskiego Radia, ECMKP w Lusławicach, Muzeum Atma w Zakopanem a także zagranicą: Eroica-Saal w Wiedniu, Cercle Royal Gaulois w Brukseli, Baal-Saal w Heidelbergu, Ratusz w Wilnie, Matrisse du Notre Dame w Rouen, Filharmonia i Opera we Lwowie.

Współpracował z wybitnymi muzykami: Michaelem Flaksmanem, Justusem Grimmem, Ernstem Kovacicem, Josephem Swensenem, Agatą Szymczewską, Roberto Traininim, Natanem Dondalskim, Jerzym Salwarowskim, Christianem Danowiczem, Jerzym Swobodą, Tomaszem Darochem, Jeleną Očić, Krzysztofem Karpetą (Reger Duo), Piotrem Tarcholikiem, Andrzejem Kosendiakiem, Radosławem Pujankiem, Aleksandrą Szwejkowską-Belicą.

Od 2016 roku stale współpracuje z wiolonczelistą Wojciechem Fudalą. Duet prowadzi aktywną działalność koncertową, a także otrzymał stypendium twórcze Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zakresie upowszechniania kultury.

Liryka wokalna stanowi obszar fascynacji pianisty. Od 2007 roku tworzy duet kameralny z żoną Joanną Rot (mezzosopran), nad którym kilkuletnią opiekę artystyczną sprawowała wybitna polska śpiewaczka Urszula Kryger. Później artyści kształcili się pod okiem pianisty Ulricha Eisenlohr w Mannheim oraz światowej sławy barytona Olafa Bära w Dreźnie (2010-2014). Duet prowadzi aktywną działalność koncertową w kraju i zagranicą.

Artysta współpracował z uznanymi śpiewakami: Baruchem Finkelsteinem, Szymonem Komasą, Bartłomiejem Misiudą, Katarzyną Haras, Bernadettą Grabias, Kariną Skrzeszewską, Stanisławem Kiernerem, Anną Lichorowicz, Ziemowitem Wojtczakiem.

Pianista dokonał wielu nagrań płytowych m.in. Winterreise Fr. Schuberta (DUX) z barytonem Stanisławem Kiernerem; Pieśń o ziemi (Polskie Radio) ze skrzypaczką Aleksandrą Szwejkowską-Belicą; Reger Duo plays Yagling (DUX) zawierającą światowe prawykonanie dzieł Victorii Yagling nagrane wraz z wiolonczelistą Krzysztofem Karpetą; Jan Novák. Chamber music (DUX) z pianistą Marcinem Kasprzykiem; a także dwie płyty nominowane do nagrody Fryderyk w roku 2021:  Paderewski, Koczalski, Szymanowski. Songs (DUX) wraz z barytonem Stanisławem Kiernerem oraz w 2020:  Mieczysław Wajnberg. Sonatas for cello and piano (DUX) zawierającą pierwsze polskie nagranie dzieł wiolonczelowych Mieczysława Wajnberga zrealizowane wraz z Wojciechem Fudalą.

Artysta otrzymał Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie muzyki. W marcu 2021 roku otrzymał tytuł doktora habilitowanego sztuki, pracuje na stanowisku adiunkta w Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi.

Ankieta:

Moje ulubione miejsce na ziemi to
Ciężko mi wymienić tylko jedno miejsce ale bardzo dobrze czuję się w towarzystwie dzieł sztuki a w szczególności obrazów, w galeriach takich jak Muzeum Uffizi, Galeria w Dreźnie czy National Gallery w Londynie.

Gdybym nie był muzykiem, pewnie byłbym
Historykiem sztuki lub literaturoznawcą.

Za największy sukces artystyczny uważam
Moją działalność fonograficzną.

Człowiek, którego podziwiam
Sir Andreas Schiff.

Co lubię czytać
Bardzo cenię książki napisane przez greckiego pisarza Nikosa Kazandzakisa. Literatura stanowi ważną część mojego życia, moje ulubione pozycje powstały w II połowie XIX wieku lub w I połowie XX wieku.

Kompozycja, która jest dla mnie szczególnie ważna
V symfonia Gustawa Mahlera, a w szczególności przejmujące Adagietto.