Orkiestra Filharmonii Narodowej
Konstanty Andrzej Kulka – skrzypce
Andrzej Boreyko – dyrygent

W programie:
Paweł Klecki – Konzertmusik op. 25 (21’)
Mieczysław Karłowicz – Koncert skrzypcowy A-dur op. 8 (29’)
Johannes Brahms – I Symfonia c-moll op. 68 (45’)

Prosimy o zapoznanie się z zasadami bezpieczeństwa obowiązującymi podczas koncertu, zgodnie z zalecaniami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dostępnymi w Regulaminie Bezpieczeństwa na stronie internetowej: https://filharmonia.opole.pl/2020/08/18/regulamin-bezpieczenstwa/

O repertuarze:
Był w historii muzyki polskiej dyrygent i kompozytor, który wykonawstwo przedłożył nad pisanie. Nazywał się Grzegorz Fitelberg i jego utwory nie znajdują się w pierwszej dziesiątce pozycji najczęściej włączanych do filharmonicznych repertuarów, ale polscy muzycy i melomani kojarzą nazwisko członka Spółki Nakładowej Młodych Kompozytorów Polskich choćby z jego poematem symfonicznym Pieśń o Sokole. Jest kilka zaskakujących podobieństw, które łączą patrona najważniejszego konkursu dyrygenckiego w kraju z nieco ponad dwie dekady młodszym Pawłem Kleckim: żydowskie pochodzenie, umiejętność znakomitego grania na skrzypcach i jeszcze lepszego dyrygowania oraz talent kompozytorski. Klecki zmarł w 1973 roku, ale jego Konzertmusik z roku 1932 (rozpoczynający gościnny koncert Orkiestry Filharmonii Narodowej na opolskiej scenie) jest jednym z ostatnich utworów tego twórcy. Rzeczywistość wojenna wzbudziła w Kleckim ból i bunt, które mógł wyrazić jedynie milknąc jako kompozytor. Obecnie próżno szukać nagrań Muzyki koncertowej przeznaczonej na smyczki i kotły oraz potraktowane solowo instrumenty dęte – tym bardziej warto wysłuchać tego zapomnianego utworu na żywo, a jego autorowi śmiało przyporządkować właściwie miejsce w panteonie najwybitniejszych postaci polskiego środowiska muzycznego. W centralnej części wieczoru z Filharmonią Narodową zabrzmi Koncert skrzypcowy Mieczysława Karłowicza – dzieło teoretycznie osadzone w nurcie muzyki absolutnej, ale wyraźnie inspirowane tatrzańską pasją kompozytora. Koncert zwieńczy jedna z najbardziej doniosłych i najdłużej powstających symfonii w dziejach, I Symfonia c-moll Johannesa Brahmsa.

A to ciekawostka!
Talent dyrygencki Pawła Kleckiego docenili między innymi Furtwängler i Toscanini. Protekcja mistrzów batuty takiego formatu umożliwiła Polakowi rozwój kariery poza granicami ojczyzny. Podczas wybuchu II wojny światowej przebywał w Mediolanie. Ze względu na żydowskie pochodzenie zmuszony został do ucieczki – ale zanim udał się do Szwajcarii, w piwnicach mediolańskiego hotelu ukrył dwie skrzynie z całym swoim kompozytorskim dorobkiem. Nie podejrzewał, że partytury mogły przetrwać bombardowanie. Gdy podczas remontu owego hotelu w latach sześćdziesiątych odkryto skrzynie i przekazano je Kleckiemu – jego zdziwienie było tak wielkie, że nigdy nie odważył się ich otworzyć. Był przekonany, że rękopisy obróciły się w proch. O tym, że Klecki był w błędzie przekonała się dopiero dwadzieścia lat po śmierci kompozytora jego żona, Ivonne.

Orkiestra Filharmonii Narodowej w Warszawie

Pierwszy koncert w wykonaniu Filharmonii Warszawskiej odbył się 5 listopada 1901 roku w nowo wybudowanym gmachu. Orkiestrą dyrygował współzałożyciel Filharmonii, jej pierwszy dyrektor muzyczny i dyrygent Emil Młynarski, a jako solista wystąpił Ignacy Jan Paderewski.

W pierwszych latach po II wojnie światowej koncerty orkiestry odbywały się w teatrach i halach sportowych. 21 lutego 1955 w miejsce wcześniejszej siedziby, zniszczonej nalotami niemieckimi, otrzymała nowy gmach i status Filharmonii Narodowej. Pod kierownictwem Witolda Rowickiego odzyskała swój prestiż wiodącego zespołu symfonicznego w Polsce. W latach 1955-58 funkcję Dyrektora Artystycznego sprawował Bohdan Wodiczko, by przekazać ją ponownie Rowickiemu. W 1977 roku stanowisko to objął Kazimierz Kord, od 2002 do 2013 roku Dyrektorem Naczelnym i Artystycznym był Antoni Wit, a od  2013 do 2019 roku funkcję Dyrektora Artystycznego pełnił Jacek Kaspszyk. Od sezonu 2019/2020 Dyrektorem Artystycznym Filharmonii Narodowej jest Andrzej Boreyko.

Dziś Orkiestra Filharmonii Narodowej cieszy się popularnością i uznaniem na całym świecie. Odbyła niemal 150 tournée na pięciu kontynentach, występowała w najważniejszych salach koncertowych świata. Regularnie towarzyszy finalistom Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz bierze udział w Festiwalu Warszawska Jesień, Międzynarodowym Festiwalu Chopin i jego Europa czy Wielkanocnym Festiwalu Ludwiga van Beethovena. Zespół uczestniczył również w wielu prestiżowych festiwalach za granicą, m.in. BBC Proms, Praska Wiosna, La folle Journée w Nantes, koncertował w Wiedniu, Berlinie, Pradze, Bergen, Lucernie, Montreux, Moskwie, Brukseli, Florencji, Bordeaux i Atenach, Bilbao, Lizbonie i Tokio. Ma w swoim dorobku liczne prawykonania oraz współpracę z wybitnymi dyrygentami i solistami. Nagrywa dla Polskiego Radia i TVP, dla polskich i zagranicznych firm płytowych oraz na potrzeby filmu. Dokonania Orkiestry Filharmonii Narodowej bywały wielokrotnie nagradzane prestiżowymi nagrodami fonograficznymi, w tym dwukrotnie Grammy (2013 i 2017). Od 2016 roku Filharmonia Narodowa cyklicznie transmituje wybrane koncerty przez internet.

Andrzej Boreyko

Dyrektor Artystyczny Filharmonii Narodowej

Sezon koncertowy 2021/22 to trzeci rok pracy Andrzeja Boreyki na stanowisku Dyrektora Artystycznego Filharmonii Narodowej w Warszawie. Zaplanowane na ten sezon wspólne zobowiązania obejmują występy podczas Festiwalu Eufonie, koncertu finałowego oraz laureatów XVIII Konkursu Chopinowskiego w Warszawie, a także w ramach obchodów 120-lecia powstania Filharmonii Narodowej. Zespół pod batutą Andrzeja Boreyki planuje ponadto odbyć tournée po Japonii i Stanach Zjednoczonych.

Obecny sezon to ósmy i jednocześnie ostatni rok Andrzeja Boreyki jako dyrektora muzycznego orkiestry filharmonicznej Artis–Naples, która dzięki jego inspirującemu przywództwu znacznie podniosła swój poziom artystyczny. Dyrygent kończy swoją kadencję nie przestając zgłębiać relacji między różnymi formami sztuki, tworząc interdyscyplinarne programy koncertów.

Do najistotniejszych wydarzeń w poprzednich latach należały: trasa koncertowa z Państwową Orkiestrą Symfoniczną Federacji Rosyjskiej (obejmująca Hamburg, Kolonię, Frankfurt i Monachium) oraz z Filarmonica della Scalla (festiwale w Lublanie, Rheingau, Gstaad i Grafenegg). Ponadto, artysta występował gościnnie z takimi zespołami jak Seoul Philharmonic Orchestra, Orquesta Sinfónica de Galicia, Orchestra Sinfonica Nazionale della Rai, Sinfonia Varsovia (razem z Piotrem Anderszewskim podczas Festiwalu Bridging Europe w Pałacu Sztuk w Budapeszcie), Mozarteumorchester Salzburg, Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin, Frankfurt Museumsgesellschaft, a także z orkiestrami symfonicznymi Sydney, Toronto, Seattle, Minnesoty, San Francisco, Dallas i Detroit oraz z New York Philharmonic, Chicago Symphony Orchestra i Los Angeles Philharmonic. W 2019 roku poprowadził również Cleveland Orchestra.

Propagator muzyki współczesnej, w 2017 roku Andrzej Boreyko promował dzieła Victorii Borisovej-Ollas w ramach złożonego projektu koncertowo-nagraniowego z Royal Stockholm Philharmonic Orchestra.

W poprzednich latach Andrzej Boreyko pełnił funkcję dyrektora muzycznego takich zespołów jak Jenaer Philharmonie, Symphoniker Hamburg, Berner Symphonieorchester, Düsseldorfer Symphoniker, Winnipeg Symphony Orchestra oraz Orchestre National de Belgique.

Materiały własne Filharmonii Narodowej

PGE Polska Grupa Energetyczna – Mecenas Polskiego Tournée Orkiestry Filharmonii Narodowej z okazji 120-lecia Filharmonii